Sagnir
|
fjarnám - vefskoli.is |
|
|
FLEIRTALA.
borða | borðið |
segja | segið |
taka | takið |
ná | náið |
EINTALA.
A- sagnir: Boðháttur í eintölu myndast alltaf á sama hátt:
borða | borðaðu |
elda | eldaðu |
skrifa | skrifaðu |
Grunnreglur um myndun BOÐHÁTTAR flestra sagna. (Athugið að þetta eru sömu reglur og um þátíð i-sagna).
á eftir stofni | kemur | stofnending | dæmi | |
sérhljóði + |
r f g
(gg) |
-ð |
að gera að fara að segja |
ger- ð- u far- ð- u seg- ð- u |
m (mm) n l ð |
-d
|
að gleyma að koma ræða |
gleym- d- u kom- d - u rædd- u |
|
t k (kk)(rk) p s |
-t |
að breyta gráta að þekkja að kaupa að brosa |
breyt- t- u grát - t- u þekk- t- u keyp- t- u
bros- t- u |
|
sagnir sem enda ekki á -a í nafnhætti |
að
sjá
að þvo |
sjá - ð
- u
þvo - ð - u |
Frekari skýringar/undantekningar frá reglunni, m.a. út frá framburði:
á eftir samhljóðasambandinu |
kemur | stofnending | dæmi | |
(framburður er ell og enn og fylgir því grunnreglu um þá stafi en ekki g) |
lg ng
|
-d |
fylgja syngja |
fylg-d-u syng-d-u |
(þar sem stofnendingin -t er seinni hluti af samhljóðasambandi, bætist -t ekki við heldur helst t-ið óbreytt) |
pt / ft rt tt (m)mt lt |
t-ið óbreytt |
skipta birta hætta skemmta velta |
skipt- u birt- u hætt- u skemmt- u velt- u |
rð |
ð è t | virða | virt-u | |
nd | -t | henda | hent-u | |
ll |
-t |
hella | hell-t-u | |
! | nn |
t d |
nenna kenna |
nenn-t-u kenn-d-u |